Er doet zich een enorm unieke situatie voor: de boswachters van Natuurmonumenten zijn namelijk op zoek naar een vrijwillige kooiker die eenden wil vangen en ringen in de prachtige cultuurhistorische Eendenkooi Schipluiden in Midden-Delfland. Ben jij degene die dit oude ambacht levend wil houden?
Oud-Hollands ambacht
In het agrarische land van Midden-Delfland – tussen Rotterdam, Delft en Den Haag – beheert Natuurmonumenten naast weidevogelpolders ook twee historische eendenkooien: eendenkooi Schipluiden en eendenkooi Het Aalkeetbuiten.
Eendenkooi Het Aalkeetbuiten is de publiekskooi waar excursies worden gehouden. De andere, Eendenkooi Schipluiden, is nog steeds in werking. De kooiker (en tevens boswachter) Gerard van Winden vangt en ringt hier tussen september en februari wilde eenden. Gerard vertelt: “Vroeger gebeurde dit voor consumptie, nu ring ik de gevangen eenden voor de wetenschap. Het is fantastisch om hier dagelijks samen met mijn kooihond Ducky dit ambacht uit te mogen voeren.”
‘De pijp uit’
De eendenkooi is al ruim vier eeuwen oud en bestaat uit een grote plas met zes vangpijpen. Een vangpijp is een sloot afgeschermd met gevlochten tunnels van wilgentenen die steeds smaller worden. Langzaamaan dobberen de eenden – het voer opslobberend – het steeds smallere gedeelte van de vangpijp in. Nadat de eenden vlakbij het einde van de vangpijp zijn, laat de kooiker zich zien. De eenden schrikken en vliegen nog verder de pijp in tot ze niet meer verder kunnen en in het vanghok belanden. Gerard trekt aan het touw om de vangpijp te sluiten en bekijkt de vangst. Zij gaan niet zoals vroeger ‘de pijp uit’, maar hij neemt ze mee naar het kooikershuisje. Daar krijgen ze stuk voor stuk een genummerd ringetje om hun poot. Daarna vliegen ze hun vrijheid weer tegemoet.
Ringen voor wetenschappelijk onderzoek
Juist de vreemde eenden zijn voor het onderzoek belangrijk, er is namelijk een kans dat dit een trekvogel is. Als ergens een geringde eend wordt gevonden, geeft dit informatie over o.a. het trekgedrag van het dier. Gerard is er trots op dat hij vanwege het ringen mee kan werken aan dit onderzoek. “Hoe meer we over deze prachtige beesten te weten komen, hoe beter. En op deze manier houden we de eendenkooi in werking, dit is toch belangrijk cultureel erfgoed.”
Word opgeleid door de huidige kooiker!
Echter, de kooiker van dienst gaat over enkele jaren met pensioen en daarom zijn wij alvast op zoek naar versterking in de vorm van vrijwillige kooiker (eenden vangen en ringen), zodat we kunnen blijven bijdragen aan het wetenschappelijk onderzoek ten behoeve van waterwild en de cultuurhistorie kunnen borgen.
Gerard is bereid de nieuwe vrijwillige kooiker op te leiden en te begeleiden. Hij geeft aan: “Zelf ben ik ooit begonnen als vrijwilliger en heb ik alles geleerd van de oude kooiker. Het lijkt mij prachtig om dit zo door te geven aan iemand anders.”
Samenwerken met voedervrijwilligers
Van de vrijwillige kooiker vragen we ongeveer 1x per maand betrokkenheid bij het actief vangen en ringen van de eenden. Dit zijn ongeveer 6 à 7 bezoeken tussen september en februari. Tijdens een seizoen worden er tussen de 100 (topjaar) en 20 (slecht jaar) eenden gevangen, het gemiddelde ligt op 49 per seizoen.
Een poule van nieuw te werven vrijwilligers gaat het dagelijks voeren op zich nemen. Als vrijwillige kooiker is het niet nodig om coördinerend te zijn voor deze groep. Wel vragen we een sturende rol en je hebt met de groep contact wanneer het een goed moment is om te vangen en ringen.
Interesse?
Ben je geïnteresseerd? Of heb je nog vragen en wil je een vrijblijvend gesprek? Neem gerust contact op met Anneloes Vennik via a.vennik@natuurmonumenten.nl.
Weet je wellicht iemand die interesse heeft, schroom niet om deze vacature door te sturen.
Kijk voor de vrijwilligersvacature op: https://www.natuurmonumenten.nl/vrijwilligersvacatures/vacature-vrijwillige-kooiker-eendenkooi-schipluiden
